جوان آنلاین: در ادامه تنشها پیرامون طرح آتشبس در غزه، استیو ویتکاف با رد پاسخ حماس به طرح آتشبس که خواهان اصلاحاتی در مفاد توافق شده بود، عملاً موضعی همسو با تلآویو اتخاذ کرد. این موضعگیری، بهانهای به دست رژیم صهیونیستی داد تا بار دیگر حماس را به عنوان مانع اصلی در مسیر توافق مبادله اسرا معرفی کند، درحالیکه مقاومت فلسطین تأکید دارد اصلاحات پیشنهادی برای تضمین پایبندی اسرائیل به تعهدات است.
در شرایطی که مقامات امریکایی مدعی هستند طرح آتشبس موسوم به طرح «ویتکاف» که اخیراً برای توقف درگیریها در غزه پیشنهاد دادهاند، به نفع فلسطینیان و رژیم صهیونیستی طراحی شده است، اما آنگونه که رهبران حماس میگویند، مفاد این پیشنهاد سنخیتی با خواست فلسطینیها ندارد که باید اصلاح شود، اما واشینگتن مثل همیشه موضعی جانبدارانه در حمایت از اسرائیل گرفته است.
استیو ویتکاف، فرستاده رئیسجمهور امریکا به خاورمیانه روز یکشنبه پاسخ حماس به پیشنهاد امریکا برای توافق آتشبس در غزه را کاملاً غیرقابل قبول دانست و گفت که این پاسخ، موجب بازگشت به عقب میشود. به گزارش الجزیره، ویتکاف که در پیشنهاد جدید خود کاملاً نظرات صهیونیستها را لحاظ کرده است، اظهار داشت که حماس باید چارچوب پیشنهادی را به عنوان پایه و اساس گفتوگوهای همگرایانه بپذیرد، توافق پیشنهادی که میتوان فوراً هفته آینده آن را آغاز کرد. وی گفت که این تنها راه برای امضای توافق آتشبس ۶۰ روزه است که به موجب آن، نیمی از اسرای زنده و نیمی از اجساد اسرای کشته شده بازمیگردند. فرستاده ترامپ تأکید کرد که از طریق این توافق پیشنهادی میتوان با حسننیت مذاکرات اساسی برای نزدیک کردن نظرات انجام داد و برای آتشبس دائمی کوشید.
این درحالی است که پیشنهاد جدیدی که ویتکاف اخیراً با هماهنگی رژیم صهیونیستی مطرح کرده نسبت به پیشنهاد قبلی که حماس با آن موافقت کرده بود، تفاوتهایی دارد. پیشنهاد نخست ویتکاف، شامل آزادی ۱۰ اسیر زنده اسرائیلی؛ پنج نفر در روز اول و پنج نفر در روز آخر آتشبس ۶۰ روزه بود، اما پیشنهاد جدید دربردارنده آزادی ۱۰ اسیر زنده اسرائیلی، پنج نفر در روز اول و پنج نفر در روز هفتم است؛ این بدان معناست که معامله تبادل اسرا علاوه بر تحویل ۱۸ جسد، تنها ظرف یک هفته تکمیل خواهد شد که حماس با آن مخالفت کرد.
با این وجود، حماس دیروز اعلام کرد که به طرح پیشنهادی ویتکاف پاسخ داده است. «باسم نعیم»، یکی از رهبران حماس در این باره به رویترز گفت: حماس پاسخ تلآویو را به پیشنهاد ویتکاف دریافت کرده و این پاسخ با هیچ یک از مواردی که ما بر سر آنها توافق کردیم، مطابقت نداشت و حداقل خواستههای مردم ما را برآورده نمیکرد. باسم نعیم با بیان اینکه حماس طرح ویتکاف را رد نکرده است، گفت که خواستار اصلاحاتی در آن شده که طی آن باید آتشبس دائمی برقرار شود، نظامیان صهیونیست به صورت کامل از نوار غزه خارج شوند و ارسال کمکهای بشردوستانه به مردم نوار غزه تضمین شود. این مقام حماس با اشاره به ایراداتی که در طرح ویتکاف وجود دارد، تأکید کرد: «مطلقاً هیچ تضمینی برای آتشبس و عقبنشینی نیروهای دشمن در پایان مذاکرات وجود ندارد زیرا بحث در مورد استقرار مجدد و ترتیبات امنیتی در نوار غزه است.»
مواضع اخیر حماس نشان میدهد که این جنبش اعتماد چندانی به امریکا و رژیم صهیونیستی ندارد و حاضر نیست در چارچوب طرحهای پیشنهادی، تمام اسرای صهیونیست را بهصورت یکباره آزاد کند. این بیاعتمادی ریشه در تجربههای گذشته دارد و حماس نگران این است که با آزادی تمام اسرا در مدت یک هفته، رژیم اشغالگر بار دیگر به حملات خود ادامه دهد و در ۵۳ روز باقی مانده از زمان آتشبس به تعهداتش پایبند نماند. حماس بارها تأکید کرده که تنها در چارچوب یک توافق گام بهگام و با نظارت بینالمللی حاضر به پیشبرد روند تبادل اسرا و آتشبس است، چراکه معتقد است صهیونیستها با حمایت و پوشش دیپلماتیک امریکا، از هرگونه فشار بینالمللی مصون ماندهاند و عملاً خود را ملزم به پایبندی به توافقات نمیدانند.
بهانه اسرائیلیها جور شد
مخالفت استیو ویتکاف با پاسخ تعدیلشده حماس به طرح آتشبس، عملاً پاس گل به وزرای افراطی کابینه نتانیاهو بود، فرصتی که آنها برای تشدید فشار بر مقاومت و تبرئه تلآویو از بنبست مذاکرات به آن نیاز داشتند. این موضع، به جای تسهیل توافق، فضا را به نفع تندروهایی تغییر داد که مخالف هرگونه مصالحه هستند و تلاش دارند حماس را مقصر اصلی شکست روند تبادل اسرا و توقف جنگ جلوه دهند.
رادیو رژیم صهیونیستی دیروز به نقل از دفتر «بنیامین نتانیاهو»، نخستوزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرد که اسرائیل با طرح بهروز شده ویتکاف برای آزادی اسرا موافقت کرده است. دفتر نتانیاهو مدعی شد که حماس اصرار دارد که این طرح را رد کند. دفتر نتانیاهو همچنین تأکید کرد: ما به تلاش برای بازگشت اسرا و شکست حماس ادامه خواهیم داد. این دفتر مدعی شد که پاسخ حماس غیرقابل قبول است و اوضاع را به عقب برمیگرداند. با این حال، ایتامار بنگویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل که به هیچ توافق آتشبسی اعتقاد ندارد، بار دیگر ضمن مخالفت شخصی با طرح ویتکاف و اینکه نتانیاهو با موافقت خود با این طرح اشتباه کرده، مدعی شد که حماس از آتشبس برای تجهیز خود به سلاح استفاده خواهد کرد و کاری که باید انجام شود، کشتن آنها است.